Rękopisy w erze cyfrowej: katalogi i edycje w oparciu o format XML

Ten warsztat oferuje praktyczne wprowadzenie do pracy ze średniowiecznymi i nowożytnymi rękopisami w środowisku elektronicznym. Podczas zajęć uczestnicy są zachęcani do rozważania zagadnień związanych ze strukturą informacji zawartych w rękopisach jako danych cyfrowych, jak również eksperymentowania za nowymi metodami badania rękopisów jako unikatowych artefaktów oraz interakcji z ich cyfrowymi reprezentacjami. Warsztat składa się z dwóch bloków: (1) tworzenia cyfrowych katalogów rękopisów w oparciu o XML oraz (2) przygotowywania edycji tekstów dawnych w oparciu o XML (z lub bez aparatu krytycznego), zgodnie z wytycznymi Text Encoding Initiative (TEI).

Poza praktycznym szkoleniem w zakresie XML, uczestniczy kursu otrzymują wprowadzenie do metod ekstrakcji danych przy pomocy XSLT, jak również prezentację różnych sposobów prezentacji ich wyników, np. w formie mapy, Stemma codicum, czy sieci zależności. Integralną częścią kursu są wizyty w departamencie rękopisów biblioteki uniwersyteckiej w Lipsku podczas których uczestnicy pracują z autentycznymi rękopisami i dyskutują zagadnienia relacji pomiędzy cyfryzacją i rękopisoznawstwem. Dodatkowo w ramach kursu przewidziany jest czas na pracę nad indywidualnymi projektami, dlatego uczestnicy są zachęcani do przywiezienia swoich własnych materiałów.

Warsztat jest skierowany głównie do badaczy nauk humanistycznych, którzy są nowicjuszami w zakresie metod cyfrowych i może być interesujący zarówno dla studentów jak i pracowników naukowych, bibliotekarzy i archiwistów. Kurs nie wymaga żadnej znajomości kodowania, ale wcześniejsze doświadczenie w pracy z rękopisami jest pożądane (podstawowe szkolenie w zakresu kodykologii, paleografii i bibliografii).

Pierwsza część warsztatu skupia się na katalogowaniu rękopisów w erze cyfrowej. Uczestnicy zapoznają się z różnymi metodami katalogowania i przykładami z różnych repozytoriów w Europie i USA. Warsztat zapewnia wprowadzenie do środowiska XML i aplikacjach TEI modułu opisu rękopisu.

Druga część warsztatu skupia się na redagowaniu tekstów średniowiecznych i/lub nowożytnych w erze cyfrowej. Uczestnicy zapoznają się z różnymi podejściami do edycji naukowej tekstów dawnych i przykładami różnych edycji cyfrowych. Warsztat kładzie nacisk na praktykę transkrypcji i kodowania tekstów dawnych (zarówno poezja i proza) jak i przygotowanie krytycznego aparatu w środowisku XML.

Druga część warsztatu będzie bazowała na wiedzy wypracowanej w pierwszej części, dlatego uczestnicy wyłącznie drugiej części powinni wykazać się znajomością podstaw XML i TEI oraz katalogowania rękopisów.